Steeds meer ouders uit elkaar; wat betekent dat voor de kinderen?

Als ouders uit elkaar gaan is dat vrijwel nooit leuk voor de kinderen. Ook niet bij scheidingen die verder harmonieus verlopen. Dat geldt natuurlijk ook voor de ouders; het is vaak een lastig besluit om te scheiden. De meesten beseffen zich dat het ook voor hun kinderen heel ingrijpend is. Je hoort niet voor niets vaak dat ouders ‘bij elkaar blijven vanwege de kinderen’. Per jaar krijgen bijna 50.000 minderjarige kinderen te maken met de scheiding van hun ouders. Bij zo’n 10.000 kinderen gaat het om een complexe scheiding.

Grote verschillen

Orthopedagoog Rianne van Dijk benadrukt in Augeo Magazine dat er grote verschillen zijn tussen kinderen van gescheiden ouders. Waar het ene kind aanzienlijke problemen ervaart, heeft het andere nauwelijks last van de scheiding. ‘Gemiddeld hebben kinderen van gescheiden ouders een verhoogde kans op problemen als depressieve en angstige gevoelens. Daarnaast worden vaker agressie en opstandig gedrag gerapporteerd. Bij de meeste kinderen spelen deze problemen tot ongeveer twee jaar na de scheiding; bij 20 procent houden ze langer aan.’ Daarbij is het zo dat kinderen van gescheiden gezinnen oververtegenwoordigd zijn in de jeugdzorg en in jeugdbeschermingszaken. 40 à 50% van de jongeren in de jeugd- en opvoed- hulp en zo’n 60% van de jongeren in de jeugdbescherming (de Gecertificeerde Instellingen, GI’s) komen uit een scheidings­situatie. (Scheiden zonder schade, 2019)

Jeugdzorg bij gescheiden en samenwonende ouders

Dat blijkt ook uit recente cijfers van het CBS. Zij onderzochten in hoeveel procent van de huishoudens, waar de samenwoonrelatie tussen de ouders wel of niet is beëindigd, jeugdzorg wordt ontvangen. Overigens geven ze geen antwoord op de vraag óf, en zo ja hoe, de ingezette jeugdzorg en de beëindigde samenwoonrelatie met elkaar te maken hebben.

Ze bekeken een periode van 12 maanden voor tot 24 maanden na de datum waarop de samenwoonrelatie tussen de ouders is beëindigd, en of (minstens) één van de kinderen uit het huishouden jeugdzorg ontvangt. Ter vergelijking wordt ook het jeugdzorggebruik getoond van kinderen uit gezinnen waar de samenwoonrelatie tussen de ouders niet is beëindigd in dezelfde periode. De uitkomsten zijn uitgesplitst naar jeugdregio en naar het soort jeugdzorg (jeugdhulp zonder verblijf, jeugdhulp met verblijf, jeugdbescherming, jeugdreclassering).

Wat laat tabel zien?

• Huishoudens waar samenwoonrelatie tussen ouders beëindigd is in verslag jaar:
  • 12 maanden voor: jeugdhulp zonder verblijf 11,43%, jeugdhulp met verblijf 0,71%, jeugdbescherming 0,92%, jeugdreclassering 0,25%.
  • 12 maanden na: jeugdhulp zonder verblijf 21,50%, jeugdhulp met verblijf 2,05%, jeugdbescherming 2,34%, jeugdreclassering 0,36%.
• Huishoudens waar samenwoonrelatie tussen ouders niet beëindigd is in verslag jaar:
  • 12 maanden voor: jeugdhulp zonder verblijf 6,72%, jeugdhulp met verblijf 0,26%, jeugdbescherming 0,18%, jeugdreclassering 0,10%.
  • 12 maanden na: jeugdhulp zonder verblijf 11,66%, jeugdhulp met verblijf 0,55%, jeugdbescherming 0,15%, jeugdreclassering 0,1%.

Zowel bij ouders die nog bij elkaar zijn als die uit elkaar zijn stijgt de ontvangen jeugdhulp. Bij gezinnen waarvan ouders uit elkaar zijn gegaan was het aandeel jeugdhulp al hoger toen ze nog bij elkaar waren dan bij gezinnen waarvan de ouders niet uit elkaar zijn gegaan. Maar opvallend is dat het ontvangen van alle vormen van jeugdhulp veel sterker toeneemt in gezinnen waar de ouders uit elkaar zijn gegaan: een verdubbeling resp. verdrievoudigde kans op jeugdhulp zonder verblijf en op jeugdhulp met verblijf of jeugdreclassering.

Meer lezen?

Wil je meer lezen over hoe je als professional kinderen en hun ouders zo goed mogelijk kan ondersteunen?
Lees dan deze special van Augeo Magazine. 

Bronnen:

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/28/steeds-minder-echtscheidingen
https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2022/27/jeugdzorg-rondom-uit-elkaar-gaan-van-ouders-2016-2019