1. Actueel
  2. Zwangerschap en ouderschap: vergeten factor bij femicide

Zwangerschap en ouderschap: vergeten factor bij femicide

Femicide is de moord op een vrouw vanwege haar vrouw-zijn, vaak gepleegd door een (ex-)partner. In beleid en media groeit de aandacht hiervoor, maar een belangrijk aspect blijft vaak onderbelicht: zwangerschap en ouderschap. Juist in deze rol en levensfase lopen vrouwen een groter risico op partnergeweld en speelt ouderschap soms een verborgen rol in de dynamiek van geweld.

Vrouwelijk arts heeft een serieus gesprek met een zwangere vrouw. | Actueelbericht - Zwangerschap en ouderschap: vergeten factor bij femicide

Risico tijdens zwangerschap

Onderzoek laat zien dat partnergeweld vaak begint of verergert tijdens de zwangerschap. Tot wel een derde van de vrouwen wereldwijd krijgt hiermee te maken. Voor sommige daders vormt de komst van een kind een trigger: verlies van controle of angst voor verandering kan leiden tot escalatie.

Ouderschap als risicofactor

Veel vrouwen die door partnergeweld worden gedood, hadden kinderen. Wereldwijd gaat het om bijna veertig procent. Toch wordt de rol van ouderschap nauwelijks meegenomen in beleid of preventie. Terwijl juist deze rol extra kwetsbaarheid kan meebrengen én veel contactmomenten met professionals biedt.

Wat betekent dit voor professionals?

Professionals die werken met gezinnen, van verloskundigen en huisartsen tot consultatiebureaus en scholen, hebben veel contactmomenten waarin signalen zichtbaar kunnen worden. Wat kun je doen:

  • Vraag actief naar veiligheid tijdens zwangerschap en ouderschap. Een eenvoudige vraag als ‘Voelt u zich veilig thuis?’ kan het verschil maken.
  • Herken spanningen rondom ouderschap als mogelijk risico: de komst van een kind kan naast vreugde ook druk en onveiligheid veroorzaken.
  • Luister en neem zorgen serieus: ouders geven vaak aan zich niet gehoord of erkend te voelen wanneer geweld speelt.
  • Investeer in deskundigheid: trainingen in traumasensitief en gendersensitief werken helpen je om beter te begrijpen wat ouders nodig hebben.

Conclusie

Zwangerschap en ouderschap zijn belangrijke factoren in de aanpak van partnergeweld en femicide. Door hier aandacht voor te hebben, kunnen professionals vrouwen én kinderen beter beschermen.

Bronnen:

Campbell JC, Glass N, Sharps PW, Laughon K, Bloom T. Intimate partner homicide: review and implications of research and policy. Trauma Violence Abuse. 2007 Jul;8(3):199-210. doi: 10.1177/1524838007303505. PMID: 17596343.

Devries KM, Kishor S, Johnson H, Stöckl H, Bacchus LJ, Garcia-Moreno C, Watts C. Intimate partner violence during pregnancy: analysis of prevalence data from 19 countries. Reprod Health Matters. 2010 Nov;18(36):1-14-70. doi: 10.1016/S0968-8080(10)36533-5. PMID: 21111360.

Stockl, H., Devries, K., Rotstein, A., Abrahams, N., Campbell, J., Watts, C., & Garcia-Moreno, C. (2013). The global prevalence of intimate partner homicide: A systematic review. The Lancet, 382(9895), 859–865. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(13)61030-2/fulltext

European Union Agency for Fundamental Rights (2021). Ending gender-based violence in the EU.