1. Actueel
  2. Huiselijk geweld en trauma: wat rechters (nog) niet leren

Huiselijk geweld en trauma: wat rechters (nog) niet leren

Rechters en officieren van justitie leren tijdens hun studie zelden hoe ze trauma-geïnformeerd kunnen werken. Ook ontbreekt vaak kennis over huiselijk geweld en intieme terreur, blijkt uit recent onderzoek – terwijl dat juist enorm belangrijk kan zijn voor het nemen van veilige en rechtvaardige beslissingen.

Meisje laat via papier zien dat haar ouders gaan scheiden | Actueelbericht: Huiselijk geweld en trauma: wat rechters (nog) niet leren

Vooral familierechters krijgen te maken met gezinnen waar huiselijk geweld speelt. Zij houden zich onder andere bezig met voogdijzaken en omgangsregelingen bij een complexe scheiding. Uit het onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut ‘Waar geweld uit beeld raakt’ blijkt dat huiselijk geweld en intieme terreur in de rechtszaal een veel te kleine rol speelt bij beslissingen rond scheiding, omgang en gezag. Uitgangspunt is gelijkwaardigheid van beide ouders en hun recht op omgang met het kind. Bij complexe scheidingen is vaak sprake geweest van huiselijk geweld tijdens de relatie. Onveiligheid blijft in veel gevallen doorgaan na de scheiding.

Screenen op risico’s

Uit het onderzoek ‘Waar geweld uit beeld raakt’ blijkt dat risicoscreeningsinstrumenten die helpen om een inschatting te maken van de aard en ernst van het huiselijk geweld, nauwelijks worden gebruikt door de rechtbank. Als er al aandacht is voor veiligheid, gaat dit alleen om de veiligheid van het kind, en niet om dat van de ouder die slachtoffer is van huiselijk geweld of dwingende controle. Hierbij wordt de impact van het geweld tegen de ouder op de veiligheid van het kind nauwelijks meegewogen. Ook opvoedingsvaardigheden krijgen nauwelijks aandacht. Het Verwey-Jonker Instituut pleit voor betere scholing voor alle juridische professionals op het thema huiselijk geweld. Daarnaast zou er een beter toetsingskader ingevoerd moeten worden, waardoor rechters verplicht worden huiselijk geweld expliciet mee te wegen in hun beslissingen.

Geweldspatronen binnen gezinnen herkennen

Eerder maakte Augeo Foundation een hulpmiddel om geweldspatronen binnen gezinnen te herkennen. Dit kan een start zijn voor meer kennis. Het herkennen van deze profielen helpt namelijk bij het begrijpen van wat er speelt binnen gezinnen, onder andere bij gezinnen die te maken hebben met een complexe scheiding.

Bekijk gezinsprofielen »

Waarom is het belangrijk dat rechters meer weten over trauma?

Bij ‘trauma-geïnformeerd’ werken binnen de strafrechtspleging, houden rechters en officieren van justitie rekening met de traumatische ervaringen van de betrokkenen. Ze passen de manier aan waarop ze deze personen benaderen en richten zich op gedrag dat kan duiden op een posttraumatische stressstoornis. Door de rol van trauma niet alleen te erkennen, maar er ook actief rekening mee te houden in beleid en praktijk, kan er gewerkt worden aan een strafrechtsysteem dat niet alleen straft, maar ook herstelt. Meer inzichten en hoe je dit dan doet als jurist is te lezen in het tijdschrift Justitiële Verkenningen van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WDOC) over het thema: Trauma en de strafrechtsketen.