1 op de 2 jongeren krijgt te maken met online seksueel misbruik

Het onderzoek onder ruim 2.700 Nederlandse jongeren brengt voor het eerst de aard, omvang, gevolgen en behoeften in kaart. De rapportage ‘De onzichtbare werkelijkheid blootgelegd’ laat zien dat online seksueel misbruik en intimidatie zich in vele vormen voordoet: van ongewenste sexting en seksuele opmerkingen tot grooming, seksuele deepfakes en sextortion.

• Download de rapportage: De onzichtbare werkelijkheid blootgelegd ›
• Bekijk factsheet: Omvang van online seksueel misbruik en intimatie onder Nederlandse jongeren ›

Sextortion

De 15-jarige Willemijn krijgt een vriendschapsverzoek van een aantrekkelijke jongen op Instagram. Ze chatten dagelijks, hij zegt dat hij haar knap vindt. Als hij vraagt om een foto zonder T-shirt en beha, twijfelt ze even, maar ze vertrouwt hem. Niet veel later komt de dreiging: ‘Als je geen geld stuurt, stuur ik deze foto naar al je vrienden.’ In paniek betaalt Willemijn 100 euro. Daarna nog eens 200. Maar de dreigementen blijven komen. Ze durft het aan niemand te vertellen. Deze situatie van Willemijn is verzonnen, maar gebaseerd op hoe sextortion vaak gaat.

In ons nieuwste Augeo Magazine ‘Seksueel misbruik van kinderen’ – een coproductie met Centrum Seksueel Geweld – vertelt Kira Esparbé Gasca: ‘Het is een van de vormen van online seksueel misbruik. De plegers gebruiken seksueel getint beeldmateriaal om jongeren af te persen. De impact is vaak enorm.’ Esparbé Gasca is inhoudelijk programmamedewerker bij Helpwanted, vaak de eerste plek waar slachtoffers hun verhaal doen. Ze ziet dagelijks hoe heftig de gevolgen kunnen zijn voor slachtoffers van. ‘Elke professional zou er alert op moeten zijn. Weet wat verboden is én waar je hulp kunt vinden.’ Lees het volledige interview ›

Wat kun jij als professional doen?

(Online) seksueel misbruik komt dus veel vaker voor dan we denken. Als professional kun je een belangrijke rol spelen, zowel in preventie als in nazorg. ‘Verdiep je in de online wereld, die is onlosmakelijk verbonden met de wereld van jongeren,’ adviseert Esparbé Gasca. ‘Weet hoe de online wereld doorwerkt in de fysieke wereld en andersom. Praat erover zonder oordeel. Vraag op een open manier naar hun ervaringen met sociale media en online contact. Vergeet ook de online game-wereld niet. Kijk samen naar stappen die je kunt nemen, zoals je privacy beschermen in de instellingen. Bespreek respectvolle omgangsvormen. Weet ook wat er online verboden is, zoals sextortion, grooming en het zonder toestemming delen van naaktbeelden. En weet waar je hulp kunt vinden.’

Meer over hoe je seksueel misbruik van kinderen kunt herkennen en wat je kunt doen als je weet (of vermoedt) dat een kind het meemaakt, lees je in Augeo Magazine.

Webinar: Seksueel misbruik - niet horen, niet zien en niet praten

Seksueel misbruik door iemand nabij is een van de meest ingrijpende gebeurtenissen die jezelf of een naaste kan overkomen als kind. Het is iets waar we liever niet over willen nadenken. En wanneer het dan tóch gebeurt, proberen we onze gedachten zo te verdraaien dat we de realiteit voor onszelf dragelijker kunnen maken. Dat is een normaal menselijke reactie en noemen we afweer.

Iva Bicanic, klinisch psycholoog en oprichter van het Centrum Seksueel Geweld, heeft het beeld van de drie wijze aapjes geïntroduceerd voor deze afweer bij seksueel misbruik: niet horen, niet zien en niet praten. Omstanders willen vaak niet horen over het misbruik, plegers willen hun gedrag vaak niet onder ogen zien en slachtoffers spreken er vaak niet over. Op 24 september 2025 van 12.00 – 13.00 uur geeft zij op 1Sociaaldomein.nl een gratis webinar over de dynamiek tussen de drie betrokkenen bij seksueel misbruik en de metafoor van de drie wijze aapjes aan de hand van de resultaten van de Three Wise Monkeys Study. Wil je hier bij zijn? Meld je aan op 1Sociaaldomein.nl ›