Als samen thuis zijn een risico kan zijn

Ouders hebben niet alleen onverwacht de hele dag de zorg voor hun kinderen. Ze ervaren ook stress door tegelijkertijd thuis te moeten werken of zorgen te hebben over werk en inkomen. Er wordt van ze verwacht dat ze voor hun kinderen thuisonderwijs mogelijk maken. 

Veel ouders zullen dat kunnen en proberen er zelfs iets feestelijks van te maken. Maar er zijn ook veel ouders voor wie dit hele zware tijden zullen zijn. Voor veel van onze cliënten en leerlingen is deze verandering onverwacht en moeilijk te begrijpen. Dat kan ook spanningen teweeg brengen.

Kortom: alle ingrediënten zijn aanwezig voor hoog oplopende spanningen binnen het gezin en daarmee een verhoogd risico op kindermishandeling. Daar komt nog bij dat zorgmedewerkers het directe zicht op deze kinderen kwijt zijn.

Wat kun je doen?

Zorg eerst dat je regelmatig contact hebt met het kind of de ouders zelf, waar dat kan. Daarnaast willen we je vragen aan welke kinderen je denkt die een verhoogd risico lopen thuis. Zijn er meldingen gedaan over bepaalde kinderen? Is er in de afgelopen tijd een gesprek met ouders geweest over de situatie thuis? Dat kan een aanknopingspunt zijn om telefonisch - of liever nog via beeldcommunicatie - contact op te nemen en te vragen hoe het gaat.

Maar ook als je je zorgen maakt over kinderen uit je groep of klas waarover je niet eerder in gesprek bent geweest over je zorgen: juist nu vraagt dit om contact te leggen. Bel ook dan en leg uit dat je graag wilt weten hoe het gaat. Draai niet om de hete brei heen, vraag gericht hoe het gaat en of het te doen is in deze bijzondere situatie en of er ondersteuning nodig is. 
Navraag doen kan spannend zijn. Maar als je basishouding is: contact opnemen vanuit zorg om het kind en naast de ouders willen staan om samen het voor het kind zo goed mogelijk te maken, dan moet het lukken.

Natuurlijk wil je dan iets te bieden hebben: 

1. Het meest belangrijke: bied je luisterend oor. 
2. Heb begrip voor de situatie. 
3. Geef praktische wijze raad.
4. Zoek contact met je gemeente als je denkt dat het kind tijdelijk opvang buitenshuis nodig heeft. Bijvoorbeeld een aantal uren per dag naar een school of (kinder-) opvanglocatie.
5. Volg de meldcode en blijf advies vragen aan Veilig Thuis als je onveiligheid vermoedt.

Praktische wijze raad voor jou en je collega's en om te delen met ouders kun je vinden op de volgende pagina's:
• Wat als het op school veiliger is?
• Tien tips in het omgaan met de 'nieuwe' thuissituatie 
• Tips voor ouders en leerkrachten
• Hoe praat je met een kind over coronavirus?

Voor ouders van kinderen met autisme is er deze handreiking om er over te kunnen praten. 

Deze tekst is geschreven door Marjan Torie, beleidsadviseur medezeggenschap Zorg Raad van Bestuur Kentalis.