Investeren in preventie kindermishandeling: het loont echt!

Makkelijk gezegd: voorkomen is beter dan genezen. Maar hoe bewijs je dat? Gemeenten luiden de noodklok: er zitten steeds meer kinderen in de jeugdzorg, maar het geld is op. Liever investeren ze in preventie, in plaats van als het al mis is. Maar hoe bewijs je dat preventie echt helpt? In Nieuw-Zeeland is daarover een uniek onderzoek gehouden.

In deze studie is een groep van ruim 1.000 pasgeboren baby’s gevolgd vanaf hun geboorte tot de leeftijd van 38 jaar(in 2010). Tijdens deze periode is door middel van fysieke medische testen, vragenlijsten en interviews uitgebreid in kaart gebracht hoe hun levens zich hebben ontwikkeld. Opvallend is dat 95% (!) van de deelnemers al die tijd zijn blijven meedoen.

Opvallende resultaten

Op basis van deze data hebben de onderzoekers zichzelf vervolgens twee vragen gesteld: 

1. Klopt hun voorspelling dat een klein gedeelte van de onderzoeksgroep uitzonderlijk veel maatschappelijke voorzieningen gebruikt? 
2. En zo ja, kan al in de kindertijd een betrouwbare voorspelling worden gedaan wie tot welke groep gaat behoren? 

Hoewel er - zoals dat gaat bij onderzoeken, verschillende nuances worden aangebracht en het onderzoek zijn beperkingen kent - worden beide vragen door de onderzoekers met een volmondig ‘ja’ beantwoord. Op antwoord op de eerste vraag blijkt dat een klein gedeelte van de groep (2 op de 10 deelnemers):

  • 36% van de letselschades indient bij de verzekering 
  • 40% obesitas kilo’s draagt
  • 54% sigaretten rookt
  • 57% ziekenhuisovernachtingen voor haar rekening neemt
  • 66% uitkeringen ontvangt
  • 77% vaderloze gezinnen vormt
  • 81% strafrechtelijke vervolgingen op haar naam heeft staan

uitkomsten

Allemaal ontzettend concrete uitkomsten, die naast dat zij negatieve invloed hebben op het leven van de mensen zelf, ook druk leggen op de maatschappij. Ook de tweede onderzoeksvraag wordt beantwoord: al op 3-jarige leeftijd kon, aan de hand van een kortdurend hersenonderzoekje en door te kijken naar vier factoren (o.a. bevestigde kindermishandeling en een lage sociaal economische status), in behoorlijke mate worden voorspeld of een kind op latere leeftijd in de lage of hoge risicogroep zou vallen. 

Nog niet eerder is de economische relatie tussen risico’s in de kindertijd en negatieve uitkomsten op volwassen leeftijd, zó expliciet in beeld gebracht. 

En welke programma’s dan werken? Veel van de jeugdhulp interventies die zich richten op kind en ouders en netwerk, hebben een tijdelijk effect. Gezinnen waar het niet veilig is voor kinderen steunen vaak zwaar op het hulpbudget van gemeenten. Het zijn gezinnen waar sprake is van een kluwen aan risicofactoren. Waar zich van tijd tot tijd een nieuwe crisis voordoet en onveiligheid en geweld zich herhaalt. De problematiek in deze gezinnen kan lang niet altijd met tijdelijke interventies opgelost worden. De ouder blijft verstandelijk beperkt, de verslaving of depressie steekt opnieuw de kop op, of de nieuwe partner blijft gewelddadig. Dit leidt uiteindelijk vaak tot zwaardere jeugdzorg of zelfs een uithuisplaatsing.

Blijvende ondersteuning

Om een slag te maken bij deze gezinnen en te voorkomen dat de intergenerationele spiraal doorzet, hebben deze kinderen en ouders blijvende ondersteuning nodig vanaf de geboorte. Bijvoorbeeld hoog specialistische zorg voor ouders zoals traumaverwerking, terwijl het kind nog zo jong mogelijk is (liever nog voor de geboorte van het kind). En langdurige zorg in plaats van een crisisgerichte aanpak; intensieve hulp die op- en afgeschaald kan worden naar gelang de situatie, door professionals met zo mogelijk ondersteuning uit het netwerk of van vrijwilligers. En dit hoeft niet meer te kosten als je daarmee de veel duurdere jeugdzorg en residentiële zorg kan voorkomen. Lees meer hierover in dit artikel van MDCK Friesland. 

Preventie loont

Als we weten wie de kwetsbare ouders en kinderen zijn laten we dan daar op inzetten omdat bovenstaande uitkomsten laten zien dat inzetten op preventie echt loont. Economisch, maar bovenal biedt het  kinderen die het leven op een achterstand beginnen, een kans op een veiligere en positievere toekomst.

anderen lazen ook

wat is er mis met dat kind?

Verandering meldcode houdt kwetsbare kinderen in beeld

Lees hoe

Afwegingskader meldcode

Meldcode

Met ingang van 1 januari 2019 is een afwegingskader aan de meldcode toegevoegd. Professionals zijn verplicht deze in de praktijk te gebruiken. Wat is nieuw?