Kansenongelijkheid in het onderwijs

Recent onderzoek laat zien dat er een breed perspectief op ongelijkheid nodig is. Ondersteuning door scholen, gemeenten en sociale netwerken is belangrijk om grote onderwijsachterstanden tegen te gaan.

Armoede

Armoede is een voorspeller van onderwijsachterstand. Kinderen van ouders met minder financiële middelen en hulpbronnen behalen vaak een lager opleidingsniveau. Door gebrek aan schoolmateriaal, of doordat zij zich geen bijles of ondersteuning kunnen permitteren. Daarnaast hebben kinderen met ingrijpende jeugdervaringen, zoals mishandeling of echtscheiding, een grotere kans om een lager opleidingsniveau te halen. Door stress, concentratieproblemen en verminderde steun van de ouders nemen de schoolprestaties en motivatie van het kind af.

Betere startpositie

Maar hoe verhoudt dit zich tot elkaar? Hebben kinderen uit meer welgestelde gezinnen, een grotere buffer als zij ingrijpende jeugdervaringen meemaken? Nee, dit blijkt niet zo te zijn. Recent onderzoek toont aan dat de gevolgen van ingrijpende jeugdervaringen juist relatief groter zijn voor kinderen met een betere startpositie. In Nederland profiteren kinderen voornamelijk van het culturele kapitaal van hun ouders. Dat wil zeggen, in hoeverre ouders actief het leesgedrag van hun kinderen stimuleren en hen de normen en waarden van het onderwijs bijbrengen. Het onderzoek laat zien dat echtscheiding, verwaarlozing en kindermishandeling de ouder-kind relatie zodanig schaden dat deze kinderen aanzienlijk minder van deze hulpbronnen profiteren. Kinderen worden door de problemen thuis bijvoorbeeld onvoldoende gestimuleerd, leren niet goed om relaties met anderen op te bouwen of worden onvoldoende gemotiveerd om te leren. Allemaal van invloed op de schoolprestaties.

Alle lagen van de bevolking

Er is dus een breed perspectief op ongelijkheid nodig. Er moet aandacht zijn voor kwetsbare kinderen uit alle lagen van de bevolking. We moeten alle kinderen met ingrijpende jeugdervaringen, ongeacht hun achtergrond, voorzien van voldoende steun. De onderzoekers wijzen op het belang van steun door scholen, gemeenten en sociale netwerken buiten het gezin om grote onderwijsachterstanden tegen te gaan. Een betrouwbare volwassene in de omgeving van het kind helpt de veerkracht van het kind te versterken en helpt hen zich te ontwikkelen. De school kan deze kwetsbare kinderen alleen die extra steun bieden als de school weet om welke kinderen gaat. Ofwel: als de school wordt geïnformeerd door de ketenpartners, zoals politie, Veilig Thuis, de vrouwenopvang.

Handle with Care

Augeo organiseert voor kinderen die thuis mishandeld, verwaarloosd of seksueel misbruikt worden snelle steun op school: Handle with Care. Een unieke samenwerking waarmee kinderen die slachtoffer zijn van ernstig huiselijk geweld, al de eerstvolgende schooldag, steun krijgen op school. Lees hier meer over Handle with Care.

.