Verandering meldcode houdt kwetsbare kinderen in beeld

De meldcode verandert. Dat zal je niet ontgaan zijn. Maar hoe zit het precies? En wat hebben kinderen eraan? Een vriendin vertelde onlangs een verhaal, dat het belang van de wijziging, helaas gruwelijk duidelijk maakt.

kwetsbare kinderen

Gaby

Als wijkverpleegkundige kwam zij in contact met Gaby. Een 25-jarige vrouw met een lichtverstandelijke beperking en een baby: Sem. Gaby wist niet wie de vader was, en zorgde alleen voor hem. Gaby vond het moeilijk om voor Sem te zorgen. Hoeveel melk moest hij precies en hoe vaak op een dag? Het team van wijkverpleegkundigen maakte samen met Gaby een schema. Daarin stond precies hoeveel melk Gaby op welke tijdstip aan Sem moest geven. Dat hingen ze op de deur van het keukenkastje. De flesjes zetten ze klaar met de juiste hoeveelheid poeder erin. Elke dag controleerde een wijkverpleegkundige of de flesjes leeg en schoon waren voor de volgende dag. Na verloop van tijd zagen ze dat het goed ging en besloten dat de zorg voor het gezin kon worden afgebouwd. Gaby wist precies wat ze moest doen. De flesjes waren altijd leeg en het kind groeide als kool. Eind goed al goed, zou je denken. 
Helaas. Niet lang nadat de hulp was afgesloten, is de baby overleden. Wat bleek? Gaby was een weekend op stap gegaan met haar nieuwe vlam, helemaal vergeten dat ze thuis een baby had. Die overleefde het weekend alleen thuis niet. Mijn vriendin krijgt nog buikpijn als ze eraan terugdenkt. 

Hoe kan zoiets gebeuren?

Deze situatie speelde ruim twintig jaar geleden, maar ook volgens het huidige stappenplan van de meldcode huiselijk geweld, is er zorgvuldig gehandeld. Ze signaleerden dat de thuissituatie van baby Sem mogelijk risicovol was. Ze hebben met elkaar overlegd, ook multidisciplinair. Ze hebben met Gaby gepraat over hun zorgen, het risico gewogen en samen met Gaby een plan bedacht. In stap 5 hoefden ze geen melding te doen: want moeder accepteerde hulp. Helemaal volgens het boekje.

Uit het zicht

Dit schrijnende verhaal legt precies de vinger op de zere plek: kwetsbare gezinnen in risicovolle omstandigheden raken na verloop van tijd uit het zicht van professionals. Hoe komt dat? 

Momenteel melden professionals alleen bij Veilig Thuis als zij dat zelf nodig vinden. Als zij vinden dat  de situatie heel ernstig is of als zij niet in staat zijn om hulp te bieden. Echter, de meeste professionals zien slechts een deel van de problemen thuis. Ze zijn te kort bij een gezin betrokken, ze kennen slechts één gezinslid of ze hebben te weinig achtergrondinformatie. Vaak weet men niet of de onveilige situatie na hun bemoeienis is verbeterd. Is het geweld daadwerkelijk gestopt of later toch weer opgelaaid? Bovendien is de hulpverlening is in veel gevallen gericht op de andere problemen: de verslaving van moeder, armoede, psychische problemen, of zoals in het geval van Gaby, korte termijn hulp bij opvoeden. Het probleem ‘geweld of verwaarlozing’ verdwijnt vaak naar de achtergrond. Als de hulpverlener gespecialiseerd is in het behandelen van huiselijk geweld is er blijvende aandacht voor veiligheid, maar is de meeste gevallen staat de veiligheid niet centraal. 

De aanpassing van de meldcode brengt daar verandering in. Vanaf 1 januari 2019 moeten professionals signalen van acute of structurele onveiligheid altijd melden bij Veilig Thuis!
Ook als een kind zegt mishandeld of verwaarloosd te worden, is een melding nodig. Daarom ontwikkelen de beroepsgroepen op dit moment een afwegingskader, waarin is beschreven om welke situaties het precies gaat. Door de wijziging stellen professionals zich straks in stap 5 altijd twee vragen: is het nodig een melding te doen bij Veilig Thuis en is het (ook) mogelijk hulp te bieden of te organiseren?

De winst hiervan is  dat Veilig Thuis signalen over een langere periode en vanuit verschillende bronnen bij elkaar kan brengen en snel kan ingrijpen als dat nodig is. 

Welk verschil had de nieuwe situatie voor Gaby gemaakt?

De wijkverpleging doorloopt de eerste stappen van de meldcode zoals altijd. In stap 5 is het antwoord op de eerste vraag ‘ja’ en wordt een melding gedaan bij Veilig Thuis. Er is sprake van structurele onveiligheid, omdat de beperking van de moeder blijvend is en de ontwikkeling van haar kind vraagt telkens andere vaardigheden van haar. Ook de tweede vraag kan positief beantwoord worden, en samen met Veilig Thuis wordt een structurele oplossing bedacht. Bijvoorbeeld door het sociale netwerk in te zetten of andere blijvende hulp in te schakelen. Zo wordt er blijvend op haar en haar baby gelet. Om de baby zo veilig mogelijk op te laten groeien.

Ik wil contact met Augeo

Heb je een vraag of wil je graag een adviseur spreken? Neem contact met ons op

Slaan is geen oplossing, storytelling

‘Slaan is geen oplossing , legde ik mijn vader uit’

Jamal (16) emigreerde op zijn zesde met zijn moeder en zus zijn vader achterna, naar Nederland. Tussen zijn twaalfde en veertiende woonde hij weer in Pakistan, waar hij zich met moeite aanpaste. Terug in Nederland sloot hij zich af voor zijn ouders. ‘Ze hielden nooit rekening met ons.’

Lees over Jamal

Afwegingskader meldcode

Meldcode

Met ingang van 1 januari 2019 is een afwegingskader aan de meldcode toegevoegd. Professionals zijn verplicht deze in de praktijk te gebruiken. Wat is nieuw?

Augeo Academy

Augeo academy

'Met de meldcode heb ik Sharon kunnen helpen.' Ga aan de slag