De eerste stap is signalen in kaart brengen, zoals de meldcode voorschrijft. In dit geval: oudersignalen die mogelijk een risico vormen voor minderjarige kinderen. In een gesprek met je cliënt ga je na in hoeverre de kinderen waarvoor hij of zij zorgt, last hebben van hun problemen. Het doel van dit gesprek is dat je beoordeelt of het nodig is om verdere stappen te (laten) ondernemen omdat de situatie van de ouder schadelijk is of kan zijn voor de kinderen. 

Signalen ouderproblematiek

Het kan zijn dat je bij een volwassen cliënt problemen signaleert die een risico voor opgroeiende kinderen kunnen inhouden. Je cliënt heeft bijvoorbeeld te maken met partnergeweld, er is sprake van een dreigende huisuitzetting, je cliënt heeft een vuurwapen in zijn of haar bezit, je cliënt is chronisch depressief of is verslaafd aan alcohol of drugs. 

Kindcheck

Als je signalen van ouderproblematiek bij een cliënt opvangt, ga je na of er minderjarige kinderen bij hem of haar wonen. Dat kunnen eigen kinderen zijn, maar ook bijvoorbeeld kinderen van een (nieuwe) partner. Bovendien kan het zijn dat je cliënt regelmatig ergens verblijft waar minderjarige kinderen zijn, bijvoorbeeld van een familielid waar uw cliënt vaak op bezoek is. Bij zwangere vrouwen en bij adolescenten ga je na of er nog andere minderjarige kinderen bij hen in huis wonen. 

Stappen bij een eerlijk antwoord

Als de cliënt eerlijk antwoord geeft op jouw vragen en zich bewust is van de reële risico’s voor de kinderen, neem je de volgende stappen:

  • Ga na of de cliënt jouw zorgen over de kinderen overtuigend heeft weggenomen.
  • Bij twijfel vraag je een collega of Veilig Thuis om mee te denken. Zet eventueel professionele hulp in of ondersteuning uit het netwerk van de cliënt.
  • Blijven je zorgen bestaan, leg je cliënt dan uit dat je Veilig Thuis inschakelt voor een onderzoek naar de situatie van de kinderen. Vertel dat het gezin mogelijk (extra) hulp krijgt.

Stappen bij een afwijkend antwoord

Ontwijkt je cliënt je vragen, krijg je onvoldoende of onjuiste informatie of is je cliënt zich niet bewust van de risico’s voor de kinderen, handel dan als volgt:

  • Ga na of er hulpverleners bij het gezin betrokken zijn die de situatie van de kinderen kunnen helpen beoordelen.
  • Is dat niet het geval, leg je cliënt dan uit dat je de meldcode gaat volgen en Veilig Thuis om advies gaat vragen. Vertel dat dit kan leiden tot een onderzoek naar de situatie van de kinderen en zo nodig tot (extra) hulp.

Let op: de kindcheck leidt er dus niet altijd toe dat je alle vijf de stappen van de meldcode doorloopt. Zoek in de meldcode van jouw organisatie op wat jouw taken en verantwoordelijkheden precies zijn.

Lees ook: Augeo Magazine - Zo voer je de kindcheck uit 

Welke vragen van de kindcheck zou je kunnen stellen? 

Voorbeelden van algemene vragen die je met de kindcheck stelt:

  • Wonen er (de hele week) minderjarige kinderen bij jou in huis?
  • Deel je de zorg voor hen met een volwassene? Hoe is de zorg verdeeld?
  • Waar verblijven de kinderen overdag?

Vragen over de zorg voor kinderen in de huidige situatie van de cliënt:

  • Lukt het jou om jouw kinderen aandacht, tijd en zorg te geven?
  • Hoe houd je voldoende toezicht op jouw (kleine) kinderen?
  • Wie doet de praktische zaken, zoals; kinderen naar school brengen, koken en wassen? 

Bij al deze vragen is het van belang dat je doorvraagt om een concreet beeld te krijgen van de situatie.

Wat als je maar kort contact met ouders hebt?

Zie je je cliënten eenmalig of maar kort, dan is een gesprek over eventuele risico’s voor kinderen niet altijd mogelijk. Bijvoorbeeld als je op de spoedeisende hulp van een ziekenhuis werkt of bij de ambulancedienst. Ook dan kun je iets voor de kinderen betekenen als je een cliënt treft met eerder genoemde problemen. Vraag of je cliënt zorg draagt voor minderjarige kinderen. Zo ja, leg je cliënt dan je zorgen voor. Vraag vervolgens advies aan Veilig Thuis. Soms is het mogelijk professionele hulp of ondersteuning van het eigen netwerk in te schakelen. Zoek daarom naar samenwerking met hulpverleners die al contact hebben met je cliënt en het gezin.

Draag de verantwoordelijkheid voor je cliënt pas over als iemand anders de hulp op zich neemt. Is het onmogelijk om deze stappen te zetten? Vertel dan aan je cliënt dat je een melding doet bij Veilig Thuis. Ga na in de meldcode van jouw organisatie welke taken en verantwoordelijkheden jij precies hebt.

Neem je zorgen om de situatie van de kinderen altijd serieus en doe er iets mee.