Cookie melding
Augeo gaat zeer zorgvuldig om met haar informatie en zal deze gegevens nooit aan derden ter beschikking stellen.
Aanpak huiselijk geweld
Mannelijkheid, vrouwelijkheid en huiselijk geweld
Column
Eind vorige eeuw deed ik voor mijn opleiding Algemene sociale wetenschappen een onderzoekstage bij het project Vrouwenmishandeling van de politie. Dat project was toen heel vernieuwend; tot die tijd werd in politiekringen vaak gesproken over ‘echtelijke twist’ of ‘ruzie tussen partners’. Met het project Vrouwenmishandeling kwam erkenning voor het feit dat vrouwen thuis structureel geweld kunnen meemaken, en dat er vaak meer nodig is dan het ‘het sussen van de partijen’ of ‘de man manen tot afkoelen’, zoals menig agent destijds in zijn of haar rapportages schreef.
Vrouwenmishandeling, partnergeweld of huiselijk geweld?
Tegenwoordig spreken we niet meer over vrouwenmishandeling, maar over partnergeweld of huiselijk geweld. Een voordeel daarvan is dat we daarmee bijvoorbeeld aangeven dat niet alleen vrouwen slachtoffer zijn van geweld achter de voordeur, maar dat geweld ook wederzijds kan zijn. En dat ook mannen slachtoffer kunnen zijn en dat geweld niet alleen in heteroseksuele relaties plaatsvindt, maar ook in lesbische en homoseksuele.
Maar de termen huiselijk geweld en partnergeweld kunnen ook flink verhullend zijn. Ze suggereren dat iedereen evenveel risico loopt om slachtoffer of de pleger te worden, met dezelfde oorzaken en uitkomsten. Dat is niet zo. Vrouwen en meisjes - maar ook alle mensen die niet voldoen aan de stereotype gendernormen - lopen een veel grotere kans om slachtoffer te worden van structureel en ernstig geweld dan mannen. Met ernstigere gevolgen. En de plegers van dat geweld zijn vaker mannen.
De rol van gender bij huiselijk geweld
Woorden doen er toe. Zeker als die gekoppeld zijn aan gender, ofwel: de betekenis die we koppelen aan mannelijkheid en vrouwelijkheid. Want gender speelt een belangrijke rol bij het ontstaan en in stand blijven van huiselijk geweld. Zo lang we nog verschillende verwachtingen hebben over hoe mannen en vrouwen zich zouden moeten gedragen (van vrouwen verwachten we bijvoorbeeld dat ze gericht op relaties, zorgzaam lief zijn. Van mannen verwachten we dat ze onafhankelijk, stoer en ambitieus zijn) die consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie, bestaan er verschillen in macht en afhankelijkheid tussen mannen en vrouwen, ook in relaties.
Om huiselijk geweld effectief en duurzaam te stoppen, is het belangrijk dat we oog hebben voor de verwachtingen, patronen en rollen die samenhangen met mannelijkheid en vrouwelijkheid. Welke zijn aan de orde in deze relatie? En op welke manier zijn daardoor verschillen in macht, afhankelijkheid en controle ontstaan? En hoe hangen die samen met het geweld?
Nieuwe Augeo Magazine: Gender special
In opdracht van het Ministerie van VWS en met advies van een aantal experts op dit thema, maakten we een Augeo Magazine over de rol die gender speelt bij huiselijk geweld. Daarin lees je precies hoe dat zit: hoe je je als professional bewust wordt van heersende beelden van mannelijkheid en vrouwelijkheid, hoe die van invloed kunnen zijn op huiselijk geweld en hoe je je aanpak daarop aanpast. Zodat het Verdrag van Istanbul* doordringt tot de haarvaten van onze maatschappij, en dus ook tot alle professionals die met gezinnen werken. Want bij partnergeweld is sussen zelden genoeg.
Ben je nog geen abonnee? Meld je dan snel voor het gratis lidmaatschap dan ontvang je het thema-nummer over gender en huiselijk geweld als eerste in je mailbox. In het nieuwe magazine, dat uiterlijk 17 maart 2022 verschijnt, is tevens een iets andere versie van deze column terug te vinden.
*Het Verdrag van Istanbul gaat over het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld en werd in 2015 door Nederland ondertekend. Meer hierover lees je in dit magazine.
